ورود علم نوین شبیه‌سازی رسوبی به ایران

از قصه‌ی ما

شبیه‌سازی حوضه رسوبی

علم شبیه‌سازی حوضه رسوبی یکی از علوم جدیدی است که طی چند دهه اخیر پا به دنیای نفت گذاشته است. این علم به منظور اکتشاف هرچه بیشتر هیدروکربن در اعماق زمین، مناطق و پارامترهای ناشناخته زمین‌شناسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. علم شبیه‌سازی حوضه رسوبی در مقیاس‌های متفاوت و با اهداف گوناگون به کار مي‌رود. مدل‌سازي چینه‌ای حوضه‌های رسوبی یکی از شاخه‌های مدل‌سازي حوضه رسوبی است که در پاسخ دادن به بیشتر سؤالات و ابهامات زمین‌شناسان نفت مؤثر است. تعداد تله‌های چینه‌ای هیدروکربن در ایران و میزان هیدروکربن موجود در آن‌ها قابل توجه است اما اکتشاف محل و موقعیت آنها با مشکلات زیادی همراه است. مدل‌سازي چینه‌ای می‌تواند پارامترهای نامطمئنی مانند ستون چینه‌شناسی، میزان فرسایش، نرخ رسوبگذاری، میزان فرونشستگی حوضه، آرایش تله‌های چینه‌ای و... را با دقتی مطلوب محاسبه کند. تک‌تک پارامترهای ذکر شده، تأثیر مستقیم در تولید هیدروکربن و نحوه مهاجرت و به دام افتادن آن در طول زمان زمین‌شناسی دارد.

طرح مروارید خلیج فارس

بزرگ‌ترين طرح پژوهشي كشور است كه از نظر وسعت، ابعاد مطالعه و اهميت منطقه در دنيا بي‌نظير است و نماد بارز خودباوري در صنعت نفت جمهوري اسلامي ايران محسوب مي‌شود. هدف از اجراي اين طرح، توليد و يك‌پارچه‌سازي اطلاعات زمين‌شناسي، ژئوفيزيك، پتروفيزيك و تهيه مدل سه‌بعدي توليد، مهاجرت و انباشت هيدروكربن با استفاده از نرم‌افزارهاي پيشرفته دنيا به منظور شناسايي و كشف ساختمان‌ها و مخازن بالقوه نفت و گاز است كه در نهايت مي‌تواند موجبات رونق اقتصادي كشور را فراهم آورد.

برنامه اجرائي طرح مرواريد

استفاده از تمامي ظرفيت‌هاي داخل و خارج كشور شامل شركت‌هاي خصوصي، مراكز تحقيقاتي و دانشگاه‌هاي معتبر، ايجاد بانك اطلاعاتي متمركز، شبكه‌سازي و ايجاد اشتغال براي نخبگان كشور،مديريت يك‌پارچه علمي، توانمند‌سازي نيروي انساني در قالب آموزش و انتقال تكنولوژي، ايجاد هم‌افزايي به‌منظور توليد علم و دانش فني و رسوب آن در دل صنعت نفت، از ويژگي‌هاي بارز اين طرح پژوهشي بزرگ است.

علاوه بر پژوهشگاه، شركت‌هاي ژئوفيزيك دانا، شلمبرژر، پتروسار، دانشگاه AGH لهستان و مشاوران علمي (اساتيد و كارشناسان ايراني دانشگاه‌ها و مراكز پژوهشي داخل و خارج از كشور) در اجراي اين طرح كلان همكاري دارند.

شرکت پتروسار

شرکت پتروسار با توسعه نرم‌افزارهای مختلف از جمله شرکت‌های ایرانی در زمینه مدل سازی حوضه‌های رسوبی است. از آنجا که نرم‌افزارهای این حوزه از شرکت‌های خارجی وارد کشور می‌شود کنسرسیومی در این زمینه ایجاد شده است که پتروسار یکی از اعضای این کنسرسیوم است که دانش فنی نرم افزارهای مورد نیاز در حوزه نفتی را به کشور وارد می‌کند.

از جمله دانش فنی‌های منتقل شده به کشور توسط شرکت پتروسار نرم‌افزار مدل‌سازی مخازن است. به منظور تولید و توسعه نسل جدید نرم افزار مدل سازی مخازن هیدروکربوری نفت و گاز پروژه‌ای در این زمینه اجرایی شد که اقدام به نصب نرم افزارهای مدل‌سازی شامل Pumaflow، Condorflow و FracaFlow می‌شود. در حال حاضر این نرم افزار در شرکت ملی نفتی نصب و به بهره برداری رسیده است و به عنوان نرم‌افزار مدل‌سازی در کشور مورد استفاده قرار گرفته است.

از دیگر پروژه‌های تحقیقاتی این شرکت دانش بنیان مستقر در پارک فناوری پردیس نرم افزار ارزیابی میادین نفتی است که برای ارزیابی پارامترهای هیدروکربوری به کاربرده می‌شود. با استفاده از این نرم افزار اقدام به مطالعه شکستگی‌های مخزن بنگستان میدان گچساران و شکستگی‌های مخازن اهواز شده است.