برای آزادی
حسین ترابی
حسین ترابی متولد 1315 سبزوار، فارغ التحصیل سینما، تلویزیون و رادیو از دانشكده هنرهای دراماتیك و فوق لیسانس مدیریت امور فرهنگی از دانشگاه فارابی است. وی فعالیت فیلمسازی را سال 1349 در مركز سینمایی وزارت فرهنگ و هنر با ساخت فیلم كوتاهی به نام «مجلس سرچشمه» آغاز كرد. اما مهمترین اثر دوران هنری ترابی مستند «برای آزادی» است.
مستند برای آزادی
«مستند «برای آزادی»، اولین فیلم رنگی دو‌ساعته 35 میلی‌متری -درباره انقلاب اسلامی ایران- بود که ابتدا و انتهای مشخص داشت. ما در این فیلم بر اساس تاریخ به جلو حرکت می‌کنیم. فیلم از آتش زدن سینما رکس شروع و در رفراندوم جمهوری اسلامی ایران پاپان می‌یابد، من در آن ایام همواره در خیابان‌ها حاضر و ناظر و در حقیقت راوی اول این قضیه بودم. ما با تاریخ جلو می‌رفتیم و نمی‌دانستیم که آینده چه خواهد بود، شاید به همین خاطر بود که آقای امید گفته بودند این آدم- یعنی من- تنها کسی است که می‌تواند یک روایت درست و حسابی از انقلاب داشته باشد. ابوالفضل بیهقی نیز در سخن معروف خود می‌گوید تاریخ را دوگونه می‌‌نویسند و سه دیگر هیچ، نخست راوی که به عینه شاهد و ناظر وقایع باشد و دوم که از یک فرد مورد اعتماد شنیده باشند و روایت من از انقلاب در «برای آزادی» از نوع اول بود. اسم «برای آزادی» در خود فیلم است در فیلم گفته می‌شود: انقلاب ما همه جا بود، همه بودند ما اگر هزار دوربین هم داشتیم نمی‌توانستیم به تصویر بکشیم قیام ملتی را که به پیشواز مرگ رفته بود برای آزادی.»
برای آزادی توسط «مارک کازینزز» مورخ و منتقد سینما به عنوان ده فیلم مستندی که دنیا را تکان داد، در کنار آثاری از لنی ریفنشتال و مایکل مور و... انتخاب شد. «برای آزادی» از سوی فریدون ری‌پور، کریم دوامی، علی صادقی، ابراهیم قاضی‌زاده و... در سال‌های 57 و 58 فیلمبرداری شده و موسیقی آن را شیدا قره‌چه‌داغی ساخته و بهرام ری‌پور آن را تدوین کرده است. بسیاری از تصویرهای این فیلم در فیلم‌های مستند دیگری که در طول سالیان بعد از انقلاب ساخته شده‌اند، مورد استفاده قرار گرفته. ترابی در سال‌های بعد فیلم‌نامه‌هایی همچون روزهای انتظار(۱۳۶۵) و ردپایی بر شن(۱۳۶۶) را نوشت. در ادامه روایتی درباره «برای آزادی» را می‌خوانیم که توسط روبرت صافاریان نوشته شده و در شماره ۸۸ نشریه فیلم نگار به چاپ رسیده است.
منبع
کتاب ایام سبزوار
