همدان قلب دفاعی کشور در طول دفاع مقدس
همدان قلب دفاعی کشور در طول دفاع مقدس اولین استان پس از استانهای مرزی در غرب کشور استان همدان است که همواره به بهترین وجه ممکن در دفاع مقدس حضور داشت و خونهای بسیاری برای آبیاری نهال نورسته کشور تقدیم کرد. از همان اولین روزهای انقلاب و جنگ شیر مردانی از تبار انصار الحسین (ع) از استان همدان ظهور کردند تا با یک اشارت از امام خویش، تیرگی شب را شکافته و در شن های سوزان و ملتهب جنوب و صخره های سر به فلک کشیده غرب بر متجاوزان بتازند. آنان مردانی بودند که از کوچه پس کوچه های استان همدان، هر چند با عناوین مختلف بسیجی، سپاهی، ارتشی، جهادی و غیره ،اما یک دل و یک صدا، بهم پیوستند و چونان سیلابی عظیم در جای جای جبهه ها بنیان دشمن را بر کندند. پس از شروع جنگ، پدافند محور میانی سرپل ذهاب، محور شمالی مهران و همچنین محور مریوان بر عهده رزمندگان همدانی بود. در همین زمان دلاوران نیروی زمینی ارتش در قالب تیپ سوم زرهی شهید قهرمان به سرعت خود را به محور جنوب رسانده و در منطقه دزفول به عنوان یگان احتیاط استقرار یافتند. نیروهای جهاد سازندگی نیز با تمامی توان علاوه بر رساندن کمک های مردمی به جبهه های غرب، امکانات مهندسی خود را در منطقه سرپل ذهاب مستقر کرده و با تمامی توان عملیات های راه سازی، پل سازی و احداث سنگر و خاکریز در این محور ایفای نقش کردند. تیز پروازان پایگاه شهید نوژه در راستای سرکوب متجاوزین از اولین روز هجوم اقدام به پرواز و بمباران مواضع دشمن در عمق خاک عراق کرده و بسیاری از امکان نظامی و اقتصادی او را فلج کردند. تلاش و فداکاری فرزندان این مرز و بوم خشم دشمن را از همان ابتدا به اوج رسانید به نحوی که استان همدان از اهداف ثابت حملات هوایی دشمن قرار گرفت و لذا در هفته اول شروع جنگ فرودگاه همدان، پایگاه نوژه و ماهواره اسدآباد بارها مورد حمله هوایی قرار گرفت که با عکس العمل به موقع سیستمهای پدافندی و هواپیماهایی شکاری پایگاه شهید نوژه طی یک هفته 10 فروند هواپیمای دشمن در آسمان استان ساقط شدند. دشمن در منطقه قصر شیرین بارها اقدام به تک نمود که به قصد تصرف شهر سرپل ذهاب بود اما با رشادت رزمندگان استان همدان مجبور به عقب نشینی شد. پاسداران استان همدان در تشکیل تیپ 27 محمد رسول الله (ص) نقش بسزایی داشتند و همچنین یگان هایی مانند لشکر 3 ویژه شهدا و لشکر 43 مهندسی امام علی (ع) مملو از حضور پر رنگ رزمندگان استان همدان بود. در سال 1361 با تشکیل تیپ 32 انصار الحسین (ع) حضور حماسی دلاوران استان همدان به صورتی منسجم و در قالب یگان استانی هویدا شد و تا واپسین روزهای دفاع مقدس این گروه به صورت لشکر 32 انصار الحسین (ع) ادامه داشت. در طول دوران دفاع مقدس رزمندگان سپاه بسیج استان در 30 عملیات پدافندی شرکت داشتند که از مهمترین آنها می توان عملیاتهای بازی دراز اول، شهیدان رجایی و باهنر، مطلع الفجر، فتح المبین، بیت المقدس، رمضان، ثارالله، مسلم بن عقیل، امام زین العابدین(ع)، والفجر2، والفجر5، تحریر القدس، عاشورا، قادر، والفجر8، صاحب الزمان (عج)، انصار، کربلای 4، کربلای 5، کربلای 8، نصر4، بیت المقدس2، والفجر10 و عملیات تاریخ ساز و حماسی مرصاد را نام برد. همچنین در بیش از 20 مأموریت پدافندی که هر یک ماه ها به طول انجامید رزمندگان دلیر همدانی نیز شرکت داشتند. دلاوران ارتشی تیپ قهرمان بین سال های 59-1358 حضوری حماسی در منطقه کردستان داشتند و با شروع جنگ تحمیلی در عملیات های نصر، رجایی و باهنر، ابو حمیظه، طریق القدس، بیت المقدس، محرم و الفجر مقدماتی نقشی اساسی داشتند و چندین مورد نیز عملیات های پدافندی را در منطقه جنوب و جنوب غربی به اجرا در آوردند. تیز پروران پایگاه شهید نوژه نیز که از آغازین روزهای تجاوز ضربات متوالی به پیکره رژیم بعثت وارد کرده بودند کماکان به عملیات های هوایی علیه دشمن ادامه می دادند. عملیات های هوایی مانند H3 برفراز پایگاه الولید عراق که منجر به انهدام بیش از 50 درصد از هواپیماهای دشمن و نیز عملیات هوایی بر فراز آسمان بغداد و بمباران پالایشگاه الدوره توسط خلبان شهید عباس دوران که به حق عباس دوران بود و با انجام این عملیات ضربه مهلک سیاسی به حیثیت رژیم عراق وارد شد و اجرای کنفرانس سران غیرمتعهدها در بغداد منتفی شد که به منزله بزرگترین شکست سیاسی عراق در عرصه بین امللی محسوب شد و تا مدتها رژیم بعثی را در انزوای سیاسی قرار داد. پرسنل این پایگاه علاوه بر شرکت فعال خود در تمامی عملیات های هوایی علیه دشمن، آسمان غرب کشور را تحت پوشش داشته و از تجاور هواپیماهای دشمن جلوگیری می کردند و در طول هشت سال دفاع مقدس دهها فروند از هواپیماهای دشمن توسط هواپیماهای شکاری و سیستم پدافند پایگاه شهید نوژه سرنگون شدند. دلاوران نیروی انتظامی استان همدان در قالب کمیته، ژاندارمری و شهربانی در طول جنگ حضوری چشمگیر داشتند و به صورت اعزام های مستمر در مناطق آفندی و پدافندی به یگان های موسی بن جعفر (ع)، روح الله و سایر یگانها گسیل شده و نقش آفرینی کردند. سنگر سازان بی سنگر استان همدان نیز پا به پای همرزمان نظامی خود در جبهه های جنوب و غرب با انجام فعالیت های مهندسی، فرهنگی، بهداشتی، و با راه اندازی ستاد پشتیبانی جنگ در کنار کمیته امداد، هلال احمر و استانداری در جمع آوری و ارسال کمک های مردمی نقش اساسی را ایفا کردند. رزمندگان جهاد سازندگی استان همدان در عملیات های بازی دراز، قراویز، والفجر2، والفجر4، والفجر9، بدر، کربلای 4، کربلای 5، کربلای7، نصر، نصر8، بیت المقدس 2 و 3، شرکت نموده و در سخت ترین شرایط موجود حماسه های احداث جاده بازی دراز، پل سیدالشهداء و مناطق سردشت، بانه، سرپل ذهاب، و غیره حماسه آفرینی نمودند. مردم استان همدان طی هشت سال دفاع مقدس هشت هزار شهید و بیش از 17 هزار جانباز و نزدیک به یک هزار آزاده سرافراز را در پرونده خود جای داده اند. از استان همدان بیش از 80 هزارنفر در قالب بسیج و بیش از 20 هزار نفر نیروی مردمی در قالب جهاد سازندگی، هلال احمر و ستاد پشتیبانی جنگ به جبهه های نور علیه ظلمت اعزام شدند. در وصف پشتیبانی مردم استان از فرزندان رزمنده خود می توان تقدیم بیش از هشتاد هزار واحد خون به رزمندگان بیش از 10 میلیارد ریال و هزارن قطعه طلا و جواهرات و هزاران دستگاه کامیون کمکهای غیرنقدی را نام برد. برپایی ده ها ایستگاه صلواتی و آشپزخانه در جنوب غرب به همت والای مردم استان همدان انجام شده است که در یک مورد روزانه بیش از 40 هزار رزمنده در جنوب به طور کامل از طریق آشپزخانه استان همدان تغذیه می شدند. هچنین توسط ستاد بازسازی مناطق جنگ زده سرپل ذهاب که متولی آن استان همدان بوده است، نزدیک به دو هزار اوحد مسکونی، صنعتی، تجرای، و آموزشی بازسازی و یا نوسازی شدند که تمامی هزینه ها و نیروهای انسانی آن از استان تأمین می شد. مردم مهمان نواز استان همدان در طول دوران دفاع مقدس از 30هزارمهاجر جنگ تحمیلی میزبانی نمودند و با اسکان و تأمین تمامی مایحتاج زندگی آنان از غم فراق عزیزان، دیار و کاستی هاشان را زدودند. حضور گسترده و حماسی مردم استان همدان در صحنه های رزمی و پشتیبانی جنگ به گونه ای بود که دشمن در کینه ورزی با آنان بیش از 300 بار آسمان استان همدان را مورد تجاوز هواپیماهای خود قرار داد و خلال آن بیش از 130 بار نقاط مسکونی بمباران و یا مورد حمله موشک زمین به زمین واقع شد که طی آن حدوداً 800 نفر از مردم بی گناه به شهادت رسیدند که 336 نفر از بانوان و نزدیک به 20 نفر هم کودکان بودند. در این باب همان بس که بیش از 16هزار واحد مسکونی، تجاری، صنعتی، آموزشی و غیره تخریب شده و بیش از 32 میلیارد ریال خسارت مستقیم از این حملات را به دنبال داشته است.
