مهندس جواهری-جهاد فارس

مهندس پرهام جواهری – جهاد فارس

انقلاب اسلامی در چالش های پیش روی خود، قطعا نیاز به انسان هایی از این جنس دارد. ایشان به عنوان شخصیتی مملو از تعهد و تخصص توأمان، پتانسیل الگو شدن برای قشر جوان جامعه امروزی از جمله دانشگاهیان را دارند. از طرفی هم ایشان ویژگی بارزش، مردم داری و مردم دوستی است و در خلال انجام پروژها به تربیت معنوی نیروهای همکار خود نیز اهتمام داشتند. و اگر بتوانیم به صورت عمیق این سوژه را کار کنیم الگوی تربیتی ایشان نیز خود مورد مطالعه می تواد باشد. چرا که ایشان بخشی از تحصیلاتش خارج از کشور بوده و بزرگ شده در فضای قبل از انقلاب است اما شواهد گواه این است که ایشان از زمره انسان انقلابی بوده که در بزنگاه¬های جمهوری یعنی جهاد و جنگ حضور داشته است. ایشان متولد 1321 هست و متاسفانه طی تصادفی در سال 1376 فوت می¬کند. ایشان از موسسین کمیته اسلامی عمران روستایی بوده اند. که پس از پیام امام خمینی (ره) و تشکیل جهاد سازندگی خود را از وزارتخانه کشاورزی مامور به جهاد سازندگی میکند. در جهاد طراحی پروژه های آبی-خاکی را عهده دار میشود و علی رغم پیشنهادات متعدد مدیریتی در سطوح مختلف استانی و حتی کشوری، ترجیح شان بر نقش آفرینی در طراحی و اجرای پروژه هایی بوده است که منفعت عمومی را درپی داشته است.

ابعاد خاص

الگوی زندگی سوژه بسیار قابل استفاده و خود یک سبک زندگی انقلابی است. ایشان در عین اینکه از مدارج عالیه تحصیلاتی از بهترین دانشگاه های آن (دانشگاه شیراز) برخوردار بوده است، اما در عین حال در برخورد با اهالی روستایی و یا کم سواد راننده و استادبنا و ...، برخورد متواضعانه¬ای داشته است. ایشان صاحب تئوری مشارکت مردمی در جهاد بوده است و معتقد بوده است که هرکاری جهاد انجام میدهد باید با مشارکت اهالی بومی آن منطقه باشد. از جمله ویژگی های بارز دیگر ایشان، روحیه خودباوری بوده است که محصول انقلاب اسلامی به حساب می¬آید. ایشان قائل به محدودیتی نبوده و حتی با وجود امکانات محدود و ابزار کار ساده، کار خود را به نحو احسنت به اتمام می¬رساند. در واقع همان چیزی که در حال حاضر گمشده دانشگاهیان و مدیران¬ مرعوب غرب مدرن موهوم می باشد. درواقع کارها و پروژه های مهندس جواهری بهانه ای هست که به شخصیت ایشان و ابعاد اعتقادی و نگاه های آینده نگرانه ایشان درباره آینده جهاد بپردازیم. ایشان معتقد بوده که جهاد درکنار خدمت رسانی به مناطق محروم، وظیفه مهمتری دارد و آن تربیت نیروهای طراز انقلاب اسلامی برای به عهده گرفتن مسئولیت در سایر ارگان های دولتی و غیر دولتی باید باشد. همراهی آیت الله ربانی در تاسیس کمیته اسلامی عمران روستایی، مسئول کمیته کشاورزی، مسئول کمیته آب جهاد استان فارس، طراح و مجری تعدادی از پروژه های جهاد فارس از جمله زهکشی دشت کربال فارس، تشکیل مرکز تحقیقاتی جهاد سازندگی استان فارس از جمله فعالیت های مهم ایشان در طول خدمتش در جهاد سازندگی بوده است. همچنین ایشان با همراهی برادر کوچکترش کتاب¬هایی را تالیف کرده اند که تقریبا میتوان گفت هم در موضوع و هم در سطح علمی در ایران بی نظیر است.

فعالیت های مهم

زمین های شوری در شمال شیراز و جنوب غربی مرودشت، یعنی انتهای رودخانه کر، به اسم دشت کربال وجود داشت. این دشت که خاک زراعی خوبی هم داشت، در اثر بالا آمدن آب های زیرزمینی و تبخیر آن شور شده بود. دیگر کشت مردم در خاک شور سبز نمیشد و یا محصول خیلی کمی می¬داد. خدا رحمت کند، آقای مهندس پرهام جواهری، مهندس خبره¬ای در زمینه آبیاری و زهکشی بود و درشیرین¬سازی زمین¬های شور تخصص داشت. ایشان چون متخصص امر بود، این دشت را که نگاه کرد فهمید اینجا زهکش میخواهد تا شیرین شود. خودش تعریف میکرد: « فردای روز صدور فرمان امام، ماشینی پیدا کردم و به دشت کربال رفتم. گفتم اینجا را باید زهکشی کنیم.» کیلومترها دشت که اگر الآن بخواهند زهکشی کنند هزینه¬اش صدها میلیارد تومان می¬شود. او نظرش این بود و تخصصش هم این بود. همین شد که جهاد سازندگی فارس، دشت کربال چندین هزارهکتاری را زهکشی کرد و این کار، الگوی شیرین کردن زمین¬های شور شد.در نتیجه، محصول مردم چندبرابر شد و همه ثروتمند شدند. او زهکشی اصلی را شروع کرد. این طرف و آن طرف رفت و با التماس گفت این کار برای جهادسازندگی است. یک بیل مکانیکی به من بدهید، زهکشی را شروع میکنم. با همین روش زهکش درست کرد. اولش خیلی سخت بود ولی با هر زحمتی که بود این کار را انجام داد. چندسال این کار را ادامه می¬داد. کشاورزانی را که زمین شان شور بود و می¬خواستند زهکش¬شان را به زهکش اصلی وصل کنند، به بانک معرفی می¬کرد تا وام بگیرند و زهکش فرعی بزنند. زمین بعد از یکسال شیرین می¬شد و محصول شان چهار برابر و درآمد کشاورز پنج برابر می¬شد.اصلا به خواب هم نمی¬دیدند. این کار بزرگ¬ترین پروژه آبیاری زهکشی بعد از انقلاب شد. هنوز هم جزء بزرگترین پروژه¬هاست و زمین¬هایش هم دیگر شیرین است. از خارج از کشور هم کسانی برای دیدن این طرح می¬آیند. (کتاب رسم جهاد، جهاد سازندگی به روایت حسینعلی عظیمی، ص 40) کار زهکشی دشت کربال یک کار فوق العاده کارشناسی بود که تعدادی افراد با تعدادی وسایل ساده و اولیه انجام می‌شد و شخصی مثل مهندس جواهری که خدا رحمتشان کند اینقدر شخص بزرگ و با اخلاقی بود که بعضا در برخی موارد از فرط خستگی در پشت این وانت ها و در آن شرایط سخت می¬خوابیدند یا مثلا به یاد دارم که بعدا بحث شد که آیا بخاری داخل ماشین بگذاریم یا خیر که ایشان به شدت با این موضوع مخالف بود و این استدلال هم برای خودشان داشتند که خب وقتی ما سوار ماشین شویم بدون بخاری داخل ماشین خیلی سرده به همین دلیل وقتی به مقصد برسیم به راحتی شروع به کار می‌کنیم ولی خب وقتی بخاری داشته باشیم و داخل ماشین گرم باشد کار کردن برای ما سخت می‌شود خب ببینید این حرف را یک شخص به خارج رفته و کار کرده و با تجربه می¬زند. ( مصاحبه با مهندس رضوی)

منبع: مصاحبه های دفتر تاریخ شفاهی شیراز

Caption text

فالیت ها
تاسیس کمیته اسلامی عمران روستایی (هسته اولیه جهاد فارس) تا پیام تاسیس جهاد سازندگی توسط امام خمینی
حضور در جهاد سازندگی
راه اندازی مرکز تحقیقات جهاد سازندگی استان فارس

تاسیس کمیته اسلامی عمران روستایی (هسته اولیه جهاد فارس) تا پیام تاسیس جهاد سازندگی توسط امام خمینی حضور در جهاد سازندگی راه اندازی مرکز تحقیقات جهاد سازندگی استان فارس