قدم زدن در تاریخ با سفر به "روستای رازلیق"

روستای زیبای رازلیق

«رازلیق» و رازهای مانده از اورارتوها

روستای تاریخی«رازلیق» در سراب، اگرچه جاذبه‌های منحصر بفرد تاریخی، طبیعی و گردشگری زیادی دارد، اما همچنان ناشناخته و مغفول مانده است. اهالی روستا می‌گویند که رازلیق ریشه در خاک و هویتی به درازای تاریخ دارد.

اگر دوستدار تاریخ و طبیعت هستید قطعا سراب می‌تواند به عنوان یکی از شهرستان‌های آذربایجان‌شرقی، به علت قدمت دیرینه و جاذبه‌های تاریخی و گردشگری، جزو مقاصد گردشگری زیبا و پُر رمز و راز شما باشد. در قرن نهم قبل از میلاد از اقوام بومی کوهستان‌های جنوب قفقاز دولت تازه‌ای وجود آمد که به "اورارتو" شهرت یافت. اورارتوها در کشورگشایی‌های خود مناطق آذربایجان فعلی را نیز تسخیر کردند.

روستایی با پک کامل گردشگری

وجود معابد سنگی، کتیبه و تپه‌های باستانی از جمله سنگنوشته های اورارتی، رازلیق، قیرخ قیزلار، تپه باستانی قلعه جوق، چهارطاق ساسانی آغمیون و مقبره مغولی اسفستان در حومه این شهر نشان گر قدمت تاریخی منطقه است. روستای رازلیق سراب نیز از جمله مکان‌هایی است که کتیبه‌ای چندین هزار ساله از دوران اورارتویی(۶۸۵-۷۳۰ ق. م) را درخود جای داده است. این کتیبه باستانی در سال ۱۳۴۷ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده. خانه‌های روستا معماری و بافت قدیمی خود را حفظ کرده‌اند. درب خانه‌های روستاییان اغلب بر روی همه باز است و اگر گاهی بسته باشد، بندی برای آن تعبیه شده که به راحتی در باز می‌شود؛ خودشان که این بند را تکنولوژی محلی می‌دانند و اسم‌اش را هم بند «صمیمیت» گذاشته‌اند.اهالی روستا گرفتن پول از گردشگر را عار می‌دانند. شغل اکثر اهالی روستا کشاورزی است و با وجود سختی‌های زیاد، همچنان از رازلیق دل نکنده‌اند و به فکر مهاجرت به شهرهای بزرگ هم نیستند. کوچه باغ‌های سنگ‌فرش شده، طبیعت بکر و باغ های رؤیایی در کنار جاذبه‌های تاریخی، پاییز رازلیق را دیدنی کرده است. قدم زدن در میدان بزرگ روستا و صدای خِش خِش برگ‌های پاییزی زیر پاها، موسیقی زنده طبیعت را می‌نوازد.

کتیبه رازلیق و ترجمه خط میخی روی آن

کتیبه رتزلیق

کتیبه رازلیق ۱۱۰ سانتی متر طول و ۸۲ سانتی متر عرض دارد و در ۱۶ سطر به فرمان شاه اورارتویی آرگیشتی دوم پسر روسای اول (۶۸۵ – ۷۳۰ ق ،م) نقل شده است. در ترجمه متن این کتیبه آمده است که به حول و قوه خالدی، ارگیشتی روساهینی گوید: من به سرزمین «آرهو» لشکر کشیدم، من سرزمین «اولوشو» و سرزمین «برقو» را تسخیر کردم، من تا کنار رودخانه «مونا» رسیدم و از آنجا بازگشتم، من سرزمین «گیردو» و «گتوهایی» و «ترایشیدو» را تسخیر کردم، شهر «روتومنی» را من گرفتم، سرزمین‌هایی را که من تسخیر کردم تحت باج خود قرار دادم، این قلعه را به زور گرفتم دوباره برقرار ساختم، من آن را ارگیشتی ایردو (یعنی رعیت ارگیشتی) نامیدم، تا به خاطر تقویت «بیا ای نی» برای مطیع ساختن سرزمین‌های دشمن، تا به حول و عظمت خالدی و «آرگیشتی» بزرگ شاه، شاه جهان، شاه شاهان، خداوندگار شهر «توشبا»، آرگیشتی می‌گوید: هر کس نام مرا محو کند یا به این کتیبه خسارتی وارد بیاورد امیدوارم خدایان، خالدی «ته ای شه با» «شیوانی» او را زیر خورشید براندازد.» اورا دره سی( دره اورا)، ائشک میدانی مربوط به دوره اشکانیان، اولین دبستان به سبک مدارس امروزی به نام دقیقی، کوه قودی قیه از دیگر زیبایی‌ها و تاریخ مصوّر رازلیق است. رازلیق چهار فصلش زیباست، اهالی روستا معتقد‌ند، رازلیق رازِ چهار فصل دارد و در همه فصل‌ها می‌توان به یک راز طبیعتی این قاب نقاشی پِی برد. آنها می‌گویند رازلیق ریشه در خاک دارد و هویتی به درازای تاریخ.

منابع

روستایی در دل تاریخ/روستای «رازلیق» و رازهای مانده از اورارتوها.خبرگزاری فارس.

رازهای روستای تاریخی «رازلیق» در سراب.خبرگزاری شفقنا.