نصرالله مردانی

خلاصه زندگی

خاک شیراز شاعرپرور است و هر گوشه ای که سر کنی بیتی شعر به گویش شیرین شیرازی به گوش زمزمه ای شیرین است... پایین تر که بیایی، هوای جنوب و گرمای هوا هم تو را شاعر می کند... کازرون هم ... نصرالله مردانی فرزند خاک جنوب ایران ، کازرون بود... سال ۱۳۲۶ به دنیا آمد. پیشینه فعالیت مردانی را می توان در سال‌های قبل از انقلاب شکوهمند اسلامی نیز به وضوح رصد کرد. جایی که او به عنوان یکی از شاعران مذهبی با اولین جرقه های حرکت مردمی برای تحقق انقلاب شکوهمند اسلامی از خرداد ۴۲ تا بهمن ۵۷ این بار با زبان حماسه قیام عاشورا، تاریخ صدر اسلام و شهدای انقلاب؛ فصلی درخشان از شعر انقلاب را پایه ریزی کرد. بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و آغاز جنگ تحمیلی زنده یاد مردانی به شکل مستقیم در جبهه‌ها حضور پیدا ‌کرد و با شعرخوانی خودش نه تنها برای تهییج و حرکت عاشقانه سربازان میهن از چشمه های جوشان شعرش بهره می برد؛ که قلمش یاری رسانی بود بر بازتاب حماسه درخشان رزمندگان اسلام برای مخاطبان و مردمی که تصاویر شاعرانه اش را در قالب دفترهای شعری که منتشر می‌کرد جستجو می کردند. همان سال های جنگ بود و پس از آن که شعر مردانی راه به کتابهای درسی برد و دانش آموزان ایران نیز هم‌صدا با مردم شعرشناس، کلام مردانی را زمزمه کردند. او سرانجام در سال ۱۳۸۲ در کربلا از دنیا رفت.

ویژگی های شعری

آنچه مردانی را در ادبیات امروز ایران شاخص و زبانزد کرد، پیوندی بود که میان زبان حماسی و غزل در اشعارش خودنمایی کرد و هنگامی که جنگ آغاز شد او نیز به کاروان شاعران جنگ پیوست و کلام نافذش میان اهل ادب و مردم و رزمنده ها چرخید و چرخید تا در یادها ماند. بی‌هیچ تردیدی قالب غزل به عنوان یکی از سنت های کهن سرایش شعر فارسی و شاعران سترگ غزل‌سرای همشهری مردانی چون حافظ و سعدی بود که از مهمترین ویژگی های بازتاب شکوه و عظمت شعر مردانی به شمار می رود.زنده‌نام مردانی در مورد شعر خود پیشتر گفته بود: این قالب نیست که نو یا کهنه بودن شعری را می‌رساند؛ بلکه اگر شعر نو باشد؛ یعنی با شرایط و نیازها هماهنگ باشد در هر قالبی که زیانی به محتوا نرساند و بلکه آن را مؤثرتر و زیباتر کند بیان شود شعر نو است. نوآوری‌های او در ترکیب سازی، بازتاب و تلفیق حماسه، اسطوره و شهادت در روایت شعر دفاع مقدس یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های شعر دفاع مقدس در قلم و نگرش نصرالله مردانی است. در حقیقت تلفیق این سه نظرگاه به عنوان یکی از مهم‌ترین افق‌های درخشان در عرصه شعر دفاع مقدس را باید به پای اشعار و قلم نصرالله مردانی نوشت. جایی که او همواره بر مفهوم نوآوری، ظرافت و زیبایی در کنار بازتاب حقانیت دلاورمردی، رشادت و شهادت طلبی رزمندگان اسلام تاکید داشت و به هیچ وجه در این مسیر گرفتار تقلید و اغراق نشد. همین خط شکنی نصرالله مردانی بود که او را تا به امروز به عنوان یکی از مهم‌ترین شاعران جریان شعر دفاع مقدس در تاریخ ادبیات معاصرمان مانا کرده است و شیوه سرایش و هنر شاعرانگی‌اش را به مسیری برای پیروی شاعران نسل های دوم و سوم جریان شعر دفاع مقدس بدل کرده است.