واقعه مسجد نو شیراز

مسجد نو و واقعه 5 رمضان شیراز

خبرنگار یکی از روزنامه های فرانسوی که در آن ایام برای تهیه گزارش از حادثه مسجد جامع شیراز به این شهر وارد شده بود ٬ مشاهدات خود را اینگونه شرح داده است: "ایام ماه رمضان بودکه برای تحقیق پیرامون "مسجد نو" به شیراز آمدم روز هیجدهم ماه رمضان بود که به مسجد مولا واقع در مرکزشهر رفتم در محاصره شدید قوای نظامی بود. جمعیت متجاوز از شش هزار به منظور ادا نماز جماعت و استماع سخنان امام مسجدکه یکی از مراجع بزرگ جهان تشیع است به نام آیةالله محلاتی فراهم آمده بودند. جمعیت در کوچه های اطراف مسجدنیز پراکنده بودند. پس از اداء نماز آیة الله که پیری سالخورده است به منبر رفت فضای مسجد را غریو صلوات بر محمد (ص ) فرا گرفته بود ٬ آیت ا لله محلاتی سخنان خودرابا آیهای ازقرآن که مسلمین رابه تجهیز وبسیج برضدکفار فرا میخواند ٬ شروع نمود (واعدوالهم ما استطعتم من قوة.) در حالی که می گریست از واقعه مسجد نو یاد نمود و بر قاتلین آن بی گناهان لعنت فرستاد ٬ آنگاه گفت که مردم باید برای مقابله با سپاه خونخوار شاه به سلاح روز مجهز شوند و گلوله را با گلوله پاسخ دهند. ضمناً به وقایع دیگریاز قبیل حمله به بانکها و موسسات فرهنگی اشاره نمود و گفت که تمامی این اعمال ناشایست کار دستگاه است که به منظور بد نام کردن انقلاب اسلامی ایران انجام می دهند وگرنه ما هیچگونه مخالفتی نه با سینمای سالم و نه بانکها و مؤسسات فرهنگی که اشاعه دهنده اخلاق اسلامی در جامعه ماست نداریم» آیت الله محلاتی همچنین با صدور بیانیه روز 21 مرداد را عزای عمومی اعلام کردند. در روز 21 مرداد، استاندار فارس گفت اگر عده ای بخواهند موجب سلب آرامش شوند با آنها برخورد می کنیم. منوچهر آذر در یک مصاحبه مطبوعاتی در مورد وقایع اخیر شیراز گفت: «قبل از هرچیز از روحانیون و مردم شیراز و بازاری ها و اصناف اهالی بازار به مناسبت همکاری های منطقی آنان در این چند روز، سپاسگزاری می کنم و یک بار دیگر از مردم درخواست میکنم هرگونه نظم و انضباط را رعایت کنند و در این ایام که ماه عبادت است، به عبادت بپردازند، زیرا عبادت حقیقی همانا حفظ نظم و عدم تعرض و ضرر و زیان به اموال یکدیگر است. اگر عده ای بخواهند موجبات سلب آسایش مردم را فراهم کنند، نیروهای انتظامی با تمام قدرت به وظایف قانونی خود عمل خواهند کرد. ماموران شهربانی به نظم شهر کاملاً مسلط هستند و همه مردم بدون توجه به شایعات، ضمن پرداختن به زندگی عادی خود در این ایام مبارک به وظایف دینی و میهنی خود عمل می کنند.» شورای هماهنگی استانداری نیز با توجه به واقعه 5 رمضان و اعلام عزای عمومی، مسجد نو و مسجد جامع را تا اطلاع ثانوی تعطیل کرد. اما علی رغم همه این تمهیدات مردم شیراز دست به تظاهرات زدند که این تظاهرات با درگیری و حمله به بانک ها همراه بود. در جریان این تظاهرات عده زیادی مجروح شدند. 9 نفر شامل مهندس طاهری، محمدرضا کاشانی، منصور علی خانی، مهدی پزشکی، شیخ علی موحد، منصور رمضانی، کریم اخلاقیان، سیدکاظم عباس زادگان، نصرالله جوینده که اغلب از اعضای گروه مهندس طاهری بودند دستگیر شدند. مهندس عبادی نیز دستگیر شد. در گزارش ساواک عامل این تحریکات "آیت الله دستغیب " ، مجدالدین محلاتی، سیداحمد پیشوا و صدرالدین حائری عنوان شده بود. سخنگوی دولت داریوش همایون نیز با اعلام تظاهرات شیراز گفت فعلاً حکومت نظامی اعلام نمی کنیم.

منبع

آرشیو تاریخ شفاهی شیراز